Günümüzde özellikle büyük şehirlerde yaşayanların tabağına gelen yemekle ilişkileri geçmiş yüzyıllara göre çok değişmiş durumda. Tohumdan gıdaya yiyeceklerimize binlerce yabancı el dokunuyor. Gıda yetiştirme, işleme ve taşıma tarzlarındaki değişim yediğimiz yiyeceklerin kalitesini düşürüyor. Besinle olan ilişkimiz en temel konularımızdan biri. Gıdanın eşitsiz dağılımı, gezegendeki 1 milyar insanın açlık çekerken 2 milyar insanın obezite, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklarla yaşamasına neden oluyor. Besinlerle kurduğumuz duygusal ilişkiler de bazen sağlıksız bir hal alabiliyor. Gerçekten de yemek yemek kaygıyı azaltıyor. Özellikle de yağlı ve tatlı gıdalar endorfin ve dopamin gibi mutluluk veren hormonları harekete geçiriyor. Ancak ışıltılı paketlerden çıkan bu küçük mutluluklar bir yandan da gezegenin biyoçeşitliliğine, ekosistemlerine ve ilkim sistemlerine zarar veriyor olabilir. Endüstriyel küresel tarımın bizi besleyen toprağa, suya, havaya verdiği zararlar eninde sonunda bizim bedenimizde, ruhumuzda da yansıma buluyor. O yüzden gıdayla ilişkilerimizi gözden geçirmek, tabağımıza gelen besinlerin etik ve ekolojik yolculuğunu takip etmek, yediğimiz yemeklerin tadına varmak, doğanın bütünlüğünü korumamızı ve kendimizi doğanın bir parçası gibi hissetmemizi sağlar.
Bu egzersiz tabağımıza gelen besine minnet duymamıza ve yediklerimizden daha çok keyif almamıza yardımcı olacak.
Nasıl yapılır?
- Dikkatinizi tabağınızdaki besinlere verin.
- Renklerini, dokularını gözlemleyin; parlak mı, solgun mu; yumuşak mı, pürüzlü mü?
- Kokusunu fark edin. Kokusunu aldığınızda bedeninizde bir değişim oluyor mu?
- Küçük bir parçayı ağzınıza atın ve çiğnemeden önce ağzınızın içinde uyandırdığı duyuları gözlemleyin. Dilinizin ve ağzınızın farklı yerlerinde gezdirin.
- Yavaşça çiğneyin. Bu sırada tadın, dokuların nasıl değiştiğini fark etmeye çalışın.
- Yutmaya hazır olduğunuzda bunu bilinçli bir şekilde yapın.
- Yuttuğunuz zaman duyularınızı dinleyin ve bedeninizde nasıl bir his bıraktığını gözlemleyin.
- Kendinize bu yiyeceğin doğada hangi elementlerle oluştuğunu sorun. Bu gıdanın oluşması için nasıl bir güneş ışığı, su, toprak gerekiyordu? Tabağınıza nereden geldiğini, size nasıl ulaştığını sorun. Bu şekilde yemek gıdayla ilgili ne fark etmenizi sağladı? Kendinizi nasıl hissettiniz?
- Bütün duyularınızla yemeğinizi yemeye devam edin.